-
1 алдагы
прил.1)а) пере́дний (двери трамвая, колёса и т. п.); пе́рвый (ряды в театре, парты в школьных классах); лобово́й, ветрово́й ( стекло кабины водителя)алдагы машинаны узарга маташу — пыта́ться обогна́ть пере́днюю маши́ну
сәхнәнең алдагы кырые — пере́дний край сце́ны
б) пере́дний, носово́йсудноның алдагы өлеше — носова́я часть су́дна
в) головно́й ( вагон в железнодорожном составе); пере́дний; передово́й, аванга́рдный ( отряд воинского подразделения на фронте); иду́щий (дви́жущийся, е́дущий, летя́щий, плыву́щий, ше́ствующий) впереди́ (спе́реди), пе́ред (кем, чем)трамвайның алдагы вагонына утыру — сади́ться в пере́дний (головно́й) ваго́н трамва́я
колоннаның алдагы танкы — головно́й танк коло́нны (в коло́нне)
2) веду́щий, лиди́рующийалдагы урыннарда - безнең чаңгычылар — на лиди́рующих места́х - на́ши лы́жники
3) пе́рвый, нача́льный; находя́щийся в нача́лекулъязманың алдагы берничә бите буялган — не́сколько нача́льных (пе́рвых) страни́ц ру́кописи запа́чканы
4)а) предстоя́щий, наступа́ющий, сле́дующий, бу́дущий (месяц, год, сезон)алдагы уку елы — предстоя́щий уче́бный год
алдагы бәйрәмгә хәзерлек — подгото́вка к наступа́ющему пра́зднику
газетаның алдагы саны — сле́дующий но́мер газе́ты
алдагы бурычлар — предстоя́щие зада́чи
алдагы ике тәүлектә — в сле́дующие дво́е су́ток
алдагы тукталышта трамвайдан төшү — выходи́ть из трамва́я на сле́дующей остано́вке
б) сле́дующий (находя́щийся) впереди́алдагы күпер җимерек — мост впереди́ разру́шен
в) бу́дущий, гряду́щий высок. || бу́дущее, гряду́щееалдагы тормыш — бу́дущая жизнь
алдагы буыннарга васыять — заве́ты гряду́щим поколе́ниям
алдагы көнгә өмет белән карау — смотре́ть на гряду́щий день с наде́ждой
г) сле́дующий, за́втрашнийалдагы төнне көтү — ждать сле́дующей но́чи
5) предыду́щий, предше́ствующий ( период), предше́ствовавший; пре́жнийалдагы оратор белән килешмәү — не согласи́ться с предыду́щим ора́тором
алдагы елларга караганда — по сравне́нию с пре́жними года́ми
6) в знач. сущ.; в притяж. ф. алдагысы бу́дущее, за́втрашний деньалдагысын кем белгән — кто зна́ет о бу́дущем
табигатебезнең алдагысы хакында уйлану — заду́маться о за́втрашнем дне на́шей приро́ды
См. также в других словарях:
исә — 1. (Борынгы ир тамырыннан ясалган фигыль) Булса ялгыш исә, кичерегез. АЛАЙ ИСӘ – Алайса. Я ИСӘ – Яисә. ЮК ИСӘ – Югыйсә 2. Баш җөмләдә белдерелгән эшнең иярчен җөмләдә шул эштән соң ук башкарылуын аңлата ул бетте исә, тормыш бетә 3. диал.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
язмыш — 1. Дини караш буенча: кешенең үзе туганчы ук алла тарафыннан билгеләнеп, язып куелган тормышы, күрәчәк, тәкъдир 2. Нәр. б. үсеше үзгәреше, яшәү тарихы, яшәү хәле яки соңы, азагы халык җырларының язмышы 3. Алгы көндәге яшәеш, киләчәк, киләчәктәге… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
